Cầu Phú Long nối đôi bờ TP.HCM và Bình Dương được xây dựng thời Pháp đã tồn tại hơn 100 năm qua sắp phải tháo dỡ.
Sở Giao thông vận tải TP.HCM vừa có quyết định phê duyệt Báo cáo kinh tế – kỹ thuật và Kế hoạch lựa chọn nhà thầu dự án Tháo dỡ cầu Phú Long cũ trên sông Gài Gòn nối quận 12 (TP.HCM) và thị xã Thuận An (tỉnh Bình Dương). Thời gian tháo dỡ thực hiện từ năm cuối 2018 đến 2019.
Cầu Phú Long cũ được xây dựng từ thời Pháp vào năm 1913, cầu có chiều dài hơn 251 mét, được xây dựng toàn bộ bằng thép. Thời gian qua, gầm cầu Phú Long cũ quá thấp, nên đã làm hạn chế lưu thông đường thủy, là loại hình vận tải có chi phí thấp nhất hiện nay.
Bên cạnh đó, trong chiến tranh cầu bị sập nhiều lần và được phục hồi lại với mặt cầu một phần bằng bê tông, một phần mặt sắt. Hiện cầu đã xuống cấp, chỉ cho người đi bộ và xe hai bánh lưu thông.
Trong khi cầu Phú Long mới thay thế cầu cũ đã đi vào hoạt động từ năm 2012, cầu có chiều dài hơn 1.400 mét, có chiều rộng mặt cầu 26 mét với 6 làn xe, đáp ứng tốt nhu cầu đi lại của người dân.
Hiện cầu Phú Long đã xuống cấp, chỉ cho người đi bộ và xe hai bánh lưu thông.
Việc tháo dỡ cầu Phú Long cũ sẽ phát huy tiềm năng giao thông đường thủy, kết nối giao thông, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế, góp phần giảm áp lực về giao thông đường bộ hiện nay, góp phần phát triển kinh tế vùng.
Về quy mô tháo dỡ, theo quyết định phê duyệt, sẽ tháo dỡ toàn bộ kết cấu nhịp và các trụ cầu; thanh thải dòng chảy, tổ chức lại giao thông trong khu vực. Đối với vật tư thu hồi sẽ được thanh lý theo quy định để bù vào tổng mức đầu tư của công trình.
Sở Giao thông vận tải TP.HCM cũng tính toán chi tiết đến yếu tố lịch sử. Theo đề nghị của Bảo tàng TP.HCM một số cấu kiện khi tháo dỡ cần được bảo quản, lưu giữ và chuyển giao cho Viện Bảo tàng TP.
Sau hơn 100 năm tồn tại, kết cấu nguyên sơ của cây cầu chỉ còn dàn thép dạng Eiffel và vòm thép trên phần đất địa bàn thị xã Thuận An.
Theo kế hoạch, sẽ tháo dỡ toàn bộ kết cấu nhịp và các trụ cầu, tổ chức lại giao thông trong khu vực.
Đối với vật tư thu hồi sẽ được thanh lý theo quy định để bù vào tổng mức đầu tư của công trình. Tổng kinh phí dự án tháo dỡ là 14,8 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách của TP.HCM.
Bảng tên cùng năm xây dựng cầu sắt thời gian đầu vốn dành cho xe lửa được đúc nổi vẫn còn trên dàn thép.
Bên cạnh đó, vì đây là cây cầu có lịch sử lâu năm, theo đề nghị của Bảo tàng TP.HCM một số phần khi tháo dỡ sẽ được lưu giữ và chuyển giao cho Viện Bảo tàng thành phố.
Kết cấu nguyên bản của dàn thép Eiffel sau 105 năm vẫn còn vững chãi, nguyên vẹn, hạng mục mới chỉ có mặt cầu được đổ bê tông cho xe cộ lưu thông nối với phần cầu sắt sửa chữa.
Tuy nhiên, tổng thể cây cầu đã quá yếu, lâu nay chỉ cho người đi bộ và xe hai bánh lưu thông.
Trải qua thời gian dài, cơ quan chức năng TP.HCM và Bình Dương phải nhiều lần đóng cầu để sửa chữa.
Nhìn bên ngoài, hầu hết các thanh lớn, nhỏ của dàn thép chỉ biến đổi màu sơn, ốc vít nối các bộ phận vẫn còn nguyên vẹn.
Hộp cầu dao điện trên dàn thép nguyên bản vẫn tồn tại theo thời gian bên cạnh đèn cao áp chiếu sáng hai bên thành cầu.
Hiện còn 2 trụ cầu thuộc thị xã Thuận An và 1 trụ bên phần quận 12 được xây dựng theo kiến trúc hình mai từ thời Pháp.
Hai trụ chống va đập được thi công cuối năm 2014 ngoài việc cản tàu thuyền đâm còn có nhiệm vụ tăng lực đỡ cho cầu.
Với phần cầu được dựng mới trong chiến tranh, mặt sàn trước đây làm bằng gỗ nay làm bằng thép, lan can hai bên cao khoảng 1,6 m.
Bên cạnh quá cũ, tĩnh không thông thuyền của cầu thấp, không đồng bộ nên hạn chế tàu bè lưu thông trên sông Sài Gòn.
Những thời điểm nước lên, các tài công luôn phải quan sát, hạn chế tốc độ để tránh va đụng vào thành cầu.
Cầu Phú Long mới
Cách khoảng 1 km là cầu Phú Long mới thay thế cầu cũ đã đi vào hoạt động từ năm 2012, cầu có chiều dài hơn 1.400 m, có chiều rộng mặt cầu 26 m với 6 làn xe, đáp ứng tốt nhu cầu đi lại của người dân.